یکی از اسرارآمیزترین جاذبه‌هایی که در ایران وجود دارد و گردشگران را به سمت خود فرا می‌کشاند دره کال جنی است. کال جنی به دره جن‌ها شهرت دارد.
همشهری آنلاین: صحبت کردن درباره بعضی موضوعات با آنکه در ما ایجاد ترس و وحشت می‌کنند، اما به‌دلیل اسرارآمیزبودن آنها بازهم توجه‌مان را به خود جلب می‌کنند.
درباره مکان‌های گردشگری هم این موضوع صادق است. زیرا کنجکاوی پای انسان را حتی به نقاط مرموز هم می‌کشاند. شاید به نظر نرسد که طبس در استان خراسان جنوبی نقاط گردشگری خاصی داشته باشد، اما واقعیت این است که بی‌نظیرترین جاذبه‌های ایران در این منطقه یافت می‌شود که کال جنی تنها یکی از آنهاست.
کال جنی یکی از اسرارآمیزترین جاذبه‌هایی که در ایران وجود دارد و گردشگران را به‌سمت خود فرا می‌خواند؛ این دره به دره جن‌ها شهرت دارد و به‌همین دلیل افراد ماجراجو را به سمت خود می‌کشاند. کال به معنای دره یا مسیر ایجاد شده به وسیله سیلاب است و جنی هم به دلیل ترسناک بودن این محل توسط بومیان روی آن قرار داده شده است.
کال جنی بر اثر فرسایش به وجود آمده که سبب شده این دره شامل دیواره‌هایی با شکل‌های عجیب و خاص، حفره‌ها و شیارها و حوضچه‌های آب شود. آب حوضچه‌ها هم از رودخانه ازمیغان تامین می‌شود. این گراندکانیون ۸ کیلومتر طول دارد. دره عمیق کال جنی گاهی به‌شکل U و گاهی به‌شکل V به نظر می‌رسد.
بهتر است که بدون راهنما به هیچ وجه وارد این دره پر رمز و راز نشوید، چون به‌راحتی امکان این وجود دارد که در آن گم شوید. از طرفی این مکان خارج از شهر قرار دارد و سکوت و خلوت بودنش به اندازه کافی ممکن است در شما ترس ایجاد کند. حتی اگر به وجود ارواح و اجنه هم اعتقاد ندارید به‌دلیل اینکه برخی نقاط دره خطرناک است بدون راهنمای محلی نروید. اگر با گروه و راهنما در این دره گردش کنید لذتی وافر خواهید برد، زیرا برخلاف تصور با دره‌ای مواجه می‌شوید که در برخی از قسمت‌های آن حوضچه‌هایی پرآب وجود دارد که جان می‌دهد برای آبتنی.
ارتفاع و شکل خاص دیواره‌های دره در برخی نقاط مجبورتان می‌کند تا بایستید و حتی عکاسی کنید. در قسمتی از دره حفره‌هایی در دل آن کنده شده است که به گبر معروف هستند. گفته می‌شود این گبرها محل زندگی زرتشتیان آن زمان بوده است و در زمان ساسانیان ساخته شده‌اند. همچنین برخی نیز معتقد هستند که در گذشته پیروان میترائیسم این دره را به‌عنوان عبادتگاه خود انتخاب کردند. آنها شایعه جن‌زدگی این منطقه را انتشار دادند تا مردم از حضور در این منطقه بترسند. به این ترتیب از آزار و اذیت دیگران در امان می‌ماندند.
به جز این گبرها در مسیر دره نوری‌تان چاهی با ارتفاع حدود ۸متر قرار دارد که اگر بتوانید با کمک جای دست‌ها و پاهایی که روی بدنه چاه قرار دارد از آن بالا بروید با دالانی روبه‌رو می‌شوید که در دو طرف آن اتاق‌هایی به چشم می‌خورند که عبادتگاه به‌نظر می‌رسد.
کال جنی طبس در سال ۱۳۹۶به شماره ۳۵۰ در فهرست آثار طبیعی- ملی ثبت شد.
برای رسیدن به کال جنی باید از طریق جاده شمالی شهر طبس و بعد از عبور از کنار فرودگاه از سمت راست یا همان شرق جاده (دو راهی استخر شاعر) از جاده اصلی خارج شوید و با طی حدود ۵ کیلومتر جاده خاکی به محل دره برسید.
با توجه به اینکه طبس گرم است بهترین فصل برای بازدید از کال جنی پاییز و زمستان است.
