غزال زیاری: هرکدام از ما در طول زندگی‌مان، بارها و بارها این جملات را در تک تک سفرهای هوایی شنیده‌ایم: «لطفا مطمئن شوید که صندلی شما در حالت عمودی قرار دارد. سایه‌بان پنجره را بالا بدهید و دستگاه‌های الکترونیکی را روی «حالت پرواز» (Flight Mode) قرار دهید.» احتمالا دلیل منطقی اکثر توضیحات و خواسته‌های مهماندار قبل از شروع پرواز را درک می‌کنیم؛ سایه‌بان پنجره‌ها باید بالا باشد تا در شرایط اورژانسی مثل آتش گرفتن موتور هواپیما، متوجه آن شویم. صندلی‌ها باید در حالت عمودی باشند تا در مواقع اضطرار بتوانیم سریعا از جایمان بلند شویم اما چرا باید دستگاه‌های الکترونیکی را روی حالت پرواز قرار داد؟
پیشرفت حیرت‌آور فناوری
ناوبری و ارتباطات هوانوردی به خدمات رادیویی متکی هستند و از دهه ۱۹۲۰ تلاش‌ها بر این بوده که تداخلات در این راستا را به حداقل برسانند. فناوری دیجیتال که در حال حاضر مورد استفاده قرار می‌گیرد، به مراتب پیشرفته‌تر از تکنولوژی‌های آنالوگی است که حتی ۶۰ سال پیش مورد استفاده قرار می‌گرفت. تحقیقات نشان داده که دستگاه‌های الکترونیکی شخصی می‌توانند سیگنالی را با همان باند فرکانسی که سیستم‌های ارتباطی و ناوبری هواپیما استفاده می‌کنند، ساطع نمایند و بدین ترتیب نوعی تداخل الکترومغناطیسی رخ خواهد داد.
در سال ۱۹۹۲، سازمان هوانوردی فدرال ایالات متحده آمریکا و بوئینگ، در یک مطالعه مستقل به بررسی استفاده از دستگاه‌های الکترونیک در تداخلات هوایی پرداختند و هیچ مشکلی در استفاده از کامپیوتر یا دیگر دستگاه‌های الکترونیکی شخصی در طول مراحل غیرحساس پرواز نیافتند. ( مراحل حساس و بحرانی پرواز، شامل زمان برخاستن و فرود هواپیماست.)
کمیسیون ارتباطات فدرال ایالات متحده آمریکا همچنین شروع به ایجاد پهنای باند فرکانس رزرو شده برای استفاده‌های مختلف، مثل تلفن‌های همراه و سیستم ناوبری و ارتباطات هواپیما کرد تا مشکل تداخلات احتمالی حل شود.
دولت‌ها در سراسر جهان، استراتژی‌ها و سیاست‌های یکسانی را برای پیشگیری از ایجاد مشکلات تداخلی در حمل و نقل هوایی به کار می‌گیرند. در اتحادیه اروپا روشن کردن وسایل الکترونیکی در طول پرواز از سال ۲۰۱۴ به بعد مجاز هستند.
۲.۲ میلیارد مسافر
پس با وجود این استانداردهای جهانی، چرا صنعت هوانوردی همچنان استفاده از گوشی‌های تلفن همراه را ممنوع می‌کند؟ یکی از مشکلات به چیزی برمی‌گردد که شاید انتظارش را نداشته باشید؛ تداخل با زمین.
شبکه‌های بی‌سیم توسط چندین برج به هم متصل می‌شوند. درصورتی که مسافرانی که برفراز این شبکه‌های زمینی پرواز می‌کنند، همگی از موبایل‌های خود استفاده کنند، ممکن است شبکه‌ها بیش از حد شلوغ شوند.
تعداد مسافرانی که در سال ۲۰۲۱ پرواز هوایی داشتند بیش از ۲.۲ میلیارد نفر بود و این تعداد، تنها نیمی از تعداد مسافران در سال ۲۰۱۹ است. در این میان شرکت‌های ارائه خدمات بی‌سیم احتمالا با مسائل متعددی روبرو می‌شوند.
قطعا وقتی صحبت از شبکه‌های موبایل به میان می‌آید، بزرگترین تغییر در سال‌های اخیر، حرکت به سمت استانداردی تازه است. شبکه بی‌سیم فعلی ۵G که برای سرعت بالاتر انتقال داده مطلوب است، باعث نگرانی بسیاری‌ها در صنعت هوانوردی شده است.
پهنای باند فرکانس رادیویی محدود است و ما هنوز در تلاش هستیم تا دستگاه‌های جدید بیشتری را به آن اضافه کنیم. صنعت هوانوردی به این نکته اشاره می‌کند که طیف پهنای باند شبکه بی سیم ۵G به صورت قابل‌ملاحظه‌ای به طیف پهنای باند هوانوردی رزرو شده نزدیک است و همین ممکن است باعث تداخل با سیستم‌های ناوبری نزدیک فرودگاه‌ها که در هنگام فرود هواپیماها مورد استفاده قرار می‌گیرد، شود.
اپراتورهای فرودگاهی در استرالیا و آمریکا نگرانی‌هایی را در رابطه با ایمنی هوانوردی در ارتباط با عرضه ۵G اعلام کرده‌اند؛ البته به نظر می‌رسد که چنین مشکلاتی در اتحادیه اروپا وجود ندارد. در هرصورت محتاطانه و مقعول است که استفاده از تلفن در هواپیماها، در شرایطی که مشکلات مربوط به ۵G حل شده، محدود باشد.
خشم هوایی مسافران را فراموش نکنیم
در حال حاضر بسیاری از خطوط هوایی، به صورت رایگان و یا با پرداخت مبالغی خدمات Wi-Fi را به مسافرانشان ارائه می‌دهند. با بهره‌گیری از فناوری‌های جدید Wi-Fi مسافران می‌توانند از لحاظ تئوریک، از تلفن همراه خود برای تماس ویدیویی با دوستان و دیگر مسافران پرواز استفاده کنند. در یکی از پروازهای اخیرم، با مهماندار کابین صحبت کردم و نظر او را درباره استفاده از تلفن در طول پرواز پرسیدم. او گفت برای خدمه کابین ناراحت کننده است تا بخواهند منتظر مسافران بمانند تا مسافر تماس تلفنی‌اش را قطع کرده و سپس به سوال او در این باره که چه نوشیدنی و چه غذایی میل دارد را پاسخ بدهد.
در یک پرواز با بیش از دویست مسافر، اگر هریک از مسافران مشغول گفتگوی تلفنی باشند، خدمات سرویس‌دهی زمان به مراتب بیشتری خواهد برد. برای شخص من، مشکل استفاده از تلفن در حین پرواز، بیشتر راجع به تجربه اجتماعی این است که بیش از ۲۰۰ نفر در هواپیما همزمان با تلفن صحبت کنند.
جدای از رفتارهای مخرب مسافران، باید این را درنظر داشت که در شرایط خشم هوا که درطول پروازهای هوایی نیز موضوع رایجی است، استفاده از تلفن ممکن است محرک دیگری باشد که کل تجربه پرواز را تحت تاثیر قرار دهد. اما خشم هوا چیست؟
رفتارهای مخرب مسافران، شکل‌های مختلفی دارد؛ از رعایت نکردن مسائل ایمنی، مثل نبستن کمربندهای ایمنی گرفته تا جر و بحث و درگیری لفظی با خدمه پرواز یا دیگر مسافران که همه این مسائل تحت عنوان خشم هوا درنظر گرفته می‌شوند.
در نتیجه استفاده از تلفن در طول پرواز، در شرایط فعلی اگر چه باعث خدشه‌دار شدن توانایی انجام عملیات پرواز هواپیما نمی‌شود ولی خدمه کابین ترجیح می‌دهند تا در ارائه خدمات در طول پرواز به مسافران، معطل نشوند؛ چرا که باید در زمانی کوتاه به افراد زیادی خدمت‌رسانی کنند.
باید این را درنظر داشت که تکنولوژی ۵G در حال دست‌درازی به پهنای باند رادیویی سیستم‌های ناوبری هواپیماست و به بررسی‌های بیشتری نیاز است تا بتوان به سوالات درباره ۵G و تداخلاتش در ناوبری هواپیما درهنگام فرود پاسخ داد.
