دژ محمدعلی چهارلنگ بختیاری در سردشت خوزستان یکی از جاذبه‌هایی است که در فاصله ٢۵ کیلومتری شمال شهر سردشت و ۶۵ کیلومتری شمال دزفول خوزستان قرار دارد. قله آن با ارتفاع ۱۵۵۰ متر به موازات کوه هفت تنان و شانه به شانه آن می‌باشد.
تاریخچه دژ محمدعلی خان
دژ محمدعلی خان یا دژ سردشت در سال ۱۲۳۲، محل مبارزات مبارزات محمدعلی خان اول و محمودصالح چهارلنگ بختیاری، علیه ظلم‌های خانلرمیرزا احتشام الدوله، حاکم وقت لرستان و خوزستان و پسرش ابراهیم‌میرزا در حکومت قاجار بود. برخی از تاریخ‌دانان بر این باور هستند که این دژ به همین علت به نام دژ محمدعلی خان نام‌گذاری شده است. از این دژ در کتاب‌های تاریخی با نام‌های دز استوار، دز، مندزون یا دژ محمدعلی خان نام برده شده است.
در ادامه تاریخ مربوط به این دژ آمده است که سردار علی مردان خان، برادر محمدعلی خان، صاحب این دژ در سال ۱۳۰۷، جمعیتی به نام هیئت اجتماعیه بختیاری را تشکیل داد و پس از پیوستن تعداد زیادی از طوایف بختیاری به این هیئت، علیه رضا شاه قیام کرد.
رضا شاه نیز برای سرکوب کردن این گروه شورشی، نیروهای خود را به این منطقه فرستاد. علی‌مردان خان و یاران وی، پس از یک سال نزاع و جنگ پارتیزانی با وساطت برخی از خان‌ها تسلیم شدند و به تهران رفتند. وی پس از مدتی در تهران دستگیر و به زندان قصر برده شد و در نهایت در یکی از روزهای اسفندماه ۱۳۱۳، اعدام شد.
طبق گفته راهنمایان محلی این منطقه، دیواره‌های بسیار بلند این کوه و دسترسی سخت به قله آن منجر به خلق یک دژ طبیعی شده‌اند که در گذشته از آن به‌عنوان یک پناهگاه یا بنای نظامی استفاده می‌شده است. آن‌ها همچنین می‌گویند که بنایی قلعه‌مانند در گذشته بر فراز آن وجود داشته است.
پوشش گیاهی دژ محمد علی خان
در اطراف دژ تا چشم کار می‌کند تپه‌های سرسبز و درخت‌های تنومند است. تپه‌های رو به آبشار بهترین جا برای کمپینگ و شروع یک روز تفریحی است. می‌توانید توقفگاه خودتان را مشخص کنید و سراغ طبیعت گردی بروید.
اگر یک دل سیر صخره نوردی می‌خواهید، بالارفتن از دژ انتخاب خوبی برایتان می‌شود؛ اما برای این کار راهنما هم لازم دارید. بهتر است از یکی از محلی‌ها کمک بگیرید که مسیر دژ تا قله را بداند. دیدن منظره زیر پاهایتان از بالای دژ حتی اگر در قاب دوربینتان ننشیند، در قاب چشم‌هایتان خاطره‌ساز می‌شود.
در سمت دیگر دژ ممدعلی خان هم دره‌ای هست که از مسیری باریک و پاکوب می‌توانید به آن برسید. این مسیر پوشیده از درخت‌های بلوط و بادام کوهی است. بهتر است بی‌هوا سراغ خوردن بادام و بلوط‌ها نروید. خیلی از میوه‌های جنگلی ممکن است سمی یا مضرر باشند.
گل‌های زرد خاکشیر هم در فصلی از سال مهمان دشت‌های اطراف قلعه محمد علی خان است.
گونه های جانوری دژمحمد علی خان
به سمندر امپراطور این منطقه، سمندر لرستانی، سمندر کوهستانی لرستان یا سمندر خوزستانی هم می‌گویند؛ اما چرا باید به سمندر خوزستان سمندر لرستانی بگویند؟ چون لرستان و خوزستان دو استان همسایه هستند و سمندر امپراطور در بخشی از هر دو استان زندگی می‌کند. این سمندر رنگی، خوش‌خط‌وخال و البته کمیاب است. این جانور پوستی سیاه و براق دارد و خداوند پشت آن را با نوارهای نارنجی و خال‌های سفید تزیین کرده است.
چه زمانی برای بازدید از دژ محمدعلی‌خان مناسب است؟
معمولاً از اوایل دی‌ماه تا اواسط اردیبهشت را بهترین زمان سفر به دژ محمد علی خان می‌دانند.معمولاً در فصل بهار دشت‌های مملو از گل‌های زرد رنگ خاکشیر را خواهید دید. دژ در هوای مه گرفته، بسیار زیباتر از زمانی است که هوا آفتابی باشد.
