چک چک زیارتگاه مرموز زرتشتیان
چَکچَک یا «چکچکو» یکی از زیارتگاههای مهم زرتشتیان است. این زیارتگاه که زرتشتیان به آن پیرسبز نیز میگویند در استان یزد و شهرستان اردکان در کوههای میان اردکان و انجیره قرار دارد.
زرتشتیان هر ساله از روز ۲۴ خرداد به مدت چهار روز در این زیارتگاه دور هم جمع شده و به نیایش و جشن و شادی میپردازند.
زیارتگاه چک چک در دامنه کوه قرار گرفته است و به همین دلیل از سطح زمین ارتفاع دارد. برای رسیدن به محل اصلی نیایشگاه، باید تعداد زیادی پله را پشت سر بگذارید که خود بخشی از مناسک این مکان به شمار میرود. محل اصلی نیایشگاه، تقریبا غاری در دل کوه است که محل نیایشها و آیینهای دینی است. همچنین فضایی پدید آمده است تا گردشگران و بازدیدکنندگان غیرزرتشتی هم بتوانند از این مکان بازدید کنند. این فضا با یک در برنزی با نقش سربازان هخامنشی مشخص است. کف این غار سرامیک شده است و دیوارههای آن با دود شمعی که زیارتکنندگان روشن کردهاند به سیاهی میزند. قطرات آب که همان چک چک مشهور را پدید میآورند هم از سقف غار به پایین میافتد.
در بخشهای پیرامونی مجموعه، شماری فضای پلکانی و اتاقکهایی معروف به «خیله» وجود دارد که برای اقامت موقت و استراحت زیارتکنندگان ساخته شده است. هر کدام از این خیلهها با خیراندیشی زرتشتیان منطقهای از یزد در چند سده اخیر ساخته شده است.
در بخشهای مختلفی از این مجموعه، سنگ نوشتههایی وجود دارد که زمان بازسازی و نام کسانی که هزینه آنها را تامین کردهاند یادشده است
چرا اسم این زیارتگاه زرتشتی، چک چک است؟
این که به این زیارتگاه نام چک چک را دادهاند، به خاطر قطرههای آبی است که از دل صخره به بیرون میریزند و طنین صدای آن در زیارتگاه به صورت چک چک شنیده میشود.
در کنار این موضوع، خوب است بدانید که این آب از اهمیت زیادی برخوردار است چرا که منبع اصلی تامین آب زیارتگاه چک چک یزد، همین آب است.
آداب حضور در زیارتگاه چک چک
آراستگی و نظافت خود را رعایت کنید.
کفشهای خود را درآورده و برای جلوگیری از خیس شدن پاهایتان، از دمپایی استفاده کنید.
پاک باشید و شرایطی که همه افراد، چه خانمها و چه آقایان، برای حضور در مساجد باید رعایت کنند را رعایت کنید.
سرتان را با روسری یا کلاه بپوشانید.
برای ورود به مراسمات ماه خرداد و عید مهرگان زرتشتیان، باید کارت دعوت داشته باشید اما در مراسم سیزدهبهدر، کلا ورود غیر زرتشتیان ممنوع است.
دیدنی های نزدیک زیارتگاه چک چک
روستای خرانق: روستای خرانق با قدمت ۴۵۰۰ سال، از جمله جاهای دیدنی یزد به شمار میرود که بیشتر مورد توجه گردشگران اروپایی است. این روستای تاریخی با داشتن یکی از سازههای بزرگ خشتی کشور به خود میبالد. از جاذبههای روستا میتوان به قلعه خرانق، منارجنبان، حمام، مسجد جامع و حسینیه، پل خرانق، آینههای خرانق نما، مزار بابا خادم و… اشاره کرد.
شهر اردکان: شهر اردکان در فاصله نزدیکی از زیارتگاه قرار دارد و در نتیجه میتوانید بخشی از زمان سفرتان را به بازدید از جاهای دیدنی اردکان نظیر بافت قدیمی شهر اردکان، مسجد جامع اردکان، خانه تقدیری، کوچه ضیایی، مسجد حاج محمد سعیدا و موزه مردمشناسی اختصاص دهید.
بهترین زمان بازدید
بهترین زمان بازدید از زیارتگاه چک چک باید به چند نکته توجه داشته باشید. اولین نکته این که این مکان در منطقهای کویری قرار دارد. تصور کنید که در فصل گرم، زیر تابش خورشید، بخواهید ۳۶۰ پله را بالا بروید! پس بهتر است که از سفر به این مکان در فصلهای گرم سال چشمپوشی کرده و ماههای مهر و آبان در پاییز و فروردین و اردیبهشت در بهار را انتخاب کنید.