برج چهل‌دختر دامغان یک برج آجری هست که در پشت آرامگاه امامزاده جعفر و کنار جاده دامغان به سمنان قرار دارد. ارتفاع برج تقریباً ۱۵ متر و محیط خارجی آن ۲۳ متر هست. این برج شباهت زیادی به برج طغرل ری دارد. اسم چهل دختر مربوط به دوره‌های قبل از اسلام می‌باشد و قدمت این برج به هزار سال میرسد.
سبک معماری برج
برج چهل دختر دامغان، دوار و بدنه‌ی آن به شکل استوانه است و در ساخت آن از اصول ریاضیات بهره برده‌اند. مصالح مورد استفاده در آن نیز آجرهای ظریفی هستند که به گونه‌ای هنرمندانه کنار هم چیده شده‌اند.
چینِش این آجرها به صورتی است که گویی هیچ‌گونه ملاتی بین آجرها وجود ندارد. علاوه بر آن، بدنه‌ی استوانه‌ای شکل برج از پایین به بالا کم‌کم تغییر قطر می‌دهد که این ساختار بسیار جالب توجه است.
قسمتی از بدنه‌ی برج به مدخل ورودی اختصاص دارد که دارای ارتفاع ۲.۵ متر و عرض ۲ متر است. این مدخل به یک دهلیز کوچک شباهت دارد.
در دو طرف مدخل، ستون‌های کوچک و استوانه‌ای شکلی وجود دارند که بر روی آن‌ها تاق‌های هلالی شکلِ زیبایی مشاهده می‌شوند. این ستون‌ها بر روی یک قاعده‌ی چهارگوش به ارتفاع ۲۵ سانتی‌متر قرار گرفته‌اند.
علاوه بر آن، ستون‌های کوچک اطراف مدخل دارای تزیینات بسیار زیبایی نیز هستند. این تزئینات با آجرهای نیمه‌ی آغشته به ملات انجام شده اند.
این بنای تاریخی در گذشته با استفاده از دو عنصر آب و خاک بنا شده بود. مطابق با اصول معماری بناهایی که بدین ترتیب ساخته می‌شوند، از معماری عریان ایرانی پیروی می‌کنند که با استفاده از آجر به کمال می‌رسند.
استفاده از خشت خام در بدنه‌ی این ساختمانی دوار موجب شده بود که قسمتی از آن در گذر زمان و بر اثر عوامل طبیعی فرو بریزد. سپس، شخصی به نام «ابو شجاع» با حفظ طرح اولیه، آن را با آجر مرمت کرد. او در ضمن این مرمت، سقف گنبدی شکلی نیز برای آن تعبیه نمود.
هم اکنون، این برج دارای گنبدی بزرگ است که نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند. علاوه بر آن، از سایر خصوصیات جالب توجه این برج استفاده از الگوهای هندسی و خطاطی در بدنه‌ی آن است. این الگوها به قرون ۱۱ و ۱۲ میلادی مربوط می‌شوند که از آن‌ها در تزیین مدارس، مساجد و مقبره‌ها استفاده می‌کردند.
ارتفاع این برج از سطح زمین تا نوک گنبد ۱۵ متر، قطر داخلی آن ۵.۵ متر و محیط خارجی آن ۲۳ متر است. در قسمت خارجی برج، کتیبه‌ای نیز وجود دارد که نام سازندگان به خط کوفی در آن به چشم می‌خورد.
ورودی برج که در قسمت جنوبی آن واقع شده، دری کوچک است که کتیبه‌ای گچبری شده در بالای آن وجود دارد. بر روی این کتیبه نام بانی اثر با خط کوفی مشاهده می‌شود. با عبور از این ورودی در مرکز برج، مقبره‌ای از گچ مشاهده می‌شود که صاحب آن مشخص نیست.
فصل مناسب برای بازدید از برج چهل دختر دامغان
از آنجایی که سمنان جز استان‌های بیابانی و نیمه بیابانی می‌باشد بهتر است فصول گرمتر ونیمه اول سال را برای بازدید از این شهر انتخاب کنید.
در نزدیکی برج چهل دختر دامغان از چه جاهای دیدنی دیگری می‌توان بازدید کرد؟
جاهای دیدنی سمنان بسیار است اما در نزدیکی برچ چهل دختر امکان بازدید از مکان های زیر را دارید:
میدان دروازه ارگ سمنان
برج پیر علمدار
خانه لطفی
گنبد زنگوله
کاروانسرای شاه عباسی
مسجد تاریخانه
