طاق بستان ؛اثری تاریخی و هنری متفاوت

طاق بستان در شمال غربی شهر کرمانشاه واقع شده و یکی از باشکوه ترین نقش برجسته های صخره ای ساسانی است که قدرت پادشاهان ساسانی را به نسل های بعدی نشان می دهد. کتیبه های ساسانی در نقاط مختلف ایران شکوه و عظمت سلسله ساسانی را نشان می دهد.

آنها سعی کردند قدرت و شکوه خود را با کتیبه ها و یادگارهایی در کوه های واقع در راه های اصلی مانند جاده ابریشم که می تواند تمام توجه عابران را به خود جلب کند، به رخ بکشند. در زبان محلی به طاق بستان، طاق وسان هم گفته می شود که به معنای سنگ بزرگ است. کرمانشاه به دلیل تنوع اقلیمی، ملی و مذهبی و داشتن چهار فصل همزمان، هند ایران شناخته شده است. این حجاری با شکوه از جمله جاهای دیدنی استان کرمانشاه بوده و به واسطه داشتن آب و هوای خنک و مطبوع همه ساله گردشگران و علاقمندان بسیاری را به سوی خود جذب می کند.

معنای طاق بستان چیست؟

مردم بومی این منطقه، به طاق بستان، «طاق وسان» می‌گویند. «طاق» که به همان معنای طاق است، «و» به معنای «از» و «سان» هم یعنی «سنگ». پس معنای طاق بستان در زبان کوردی یعنی «طاقی از سنگ» یا «طاق سنگی».

البته بنا به بعضی از تفسیرها که در کتاب‌های تاریخی آمده است، این اثر با نام‌های شبدیز، قصر شیرین، طاق وسطام، طاق بیستون، تخت بستان و طاق بهستون نیز شناخته می‌شد. اما نامی که بیشترین ارتباط را با این مفهوم دارد، همان «طاق وسان» است.
طاق بستان به‌لحاظ هنری و تاریخی از اهمیت فراوانی نزد تاریخ نویسان و باستان‌ شناسان برخوردار است و می‌توان شکوه و عظمت آن را در هنر به کار رفته توسط مردان ایران کهن مشاهده کرد. طاق ‌بستان از چندین رخداد تاریخی عصر ساسانی رونمایی می‌کند و تاج‌گذاری شاهان این دوره را به تصویر می‌کشد که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

تاج‌گذاری اردشیر دوم
تاج‌گذاری شاپور دوم
تاج‌گذاری شاپور سوم
تاج‌گذاری خسروپرویز
کتیبه‌های سنگی به خط پهلوی

معماری طاق بستان کرمانشاه

طاق بستان از دو طاق به هم پیوسته بزرگ و کوچک از جنس سنگ خام خاکستری تشکیل شده است. تاج گذاری خسرو پرویز را روی طاق بزرگ یا ایوان بزرگ و تاج گذاری شاهپور دوم و سوم را روی طاق های کوچکتر می توان مشاهده کرد. در ورودی طاق بزرگ طاق بستان نقش های مختلفی همچون شکار، حیواناتی مانند فیل و اسب، فرشته های بال دار، درخت زندگی، نقش هایی از قایق های مختلف و نوازندگان و آلات موسیقی دیده می شود. در طاق کوچکتر مجموعه طاق بستان سنگ نبشته ها و کتیبه هایی به خط پهلوی وجود دارد.

محوطه چشمه طاق بستان

طاق بستان کرمانشاه، علاوه‌بر آثار باستانی به‌جا مانده از دوره ساسانیان، بخاطر چشمه‌های آب هزارساله هم شهرت دارد. این چشمه‌ها آب قابل شرب در زمان ساسانیان به عنوان منبع آب مزارع کشاورزی و همچنین آب شرب، مورد استفاده بودند.

اکنون هم این چشمه‌ها که آب شرب روستای طاق بستان را تامین می‌کند، دلیل طبیعت زیبا و سرسبز این منطقه هستند. با بازدید از طاق بستان، نهر آبی را که در مقابل این اثر جاری است، می‌بینید و اگر دقت کنید چشمه‌های کوچک آب در این نهر مشخص است. آبی زلال و خنک که حتی در تابستان هم، به دلیل سرمای آب نمی‌توان بیش از چند لحظه دست خود را در آن نگه‌ داشت.

بهترین زمان سفر به طاق بستان

کرمانشاه با آب و هوای معتدل و خنک در فصل تابستان می تواند مقصد مناسبی برای سفر باشد، ماه های خرداد تا شهریور بهترین زمان سفر به حساب می آیند.