بیرجند؛ گوهری ناشناخته در دل کویر
شهر بیرجند، مرکز استان خراسان جنوبی، همچون نگینی درخشان در حاشیه کویر لوت جای گرفته است. این شهر کهن، با پیشینه‌ای غنی و فرهنگی اصیل، مجموعه‌ای کم‌نظیر از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی را در خود جای داده است.
سفر به بیرجند، سفری است به اعماق تاریخ و همزیستی مسالمت‌آمیز انسان با طبیعت خشن کویر.
دیدنی های بیرجند
ارگ بهارستان
بی‌گمان، نماد شهر بیرجند، ارگ بهارستان است. این ارگ عظیم و باشکوه، یادگاری از دوران زندیه و قاجار است که بر فراز تپه‌ای مشرف به شهر ایستاده است. دیوارهای بلند و برج و باروهای استوارش، قصه‌های پرشور روزگاران گذشته را در سکوت سنگ‌هایش زمزمه می‌کنند. از بالای این ارگ، می‌توان چشم‌اندازی پانوراما و تماشایی از کل شهر و باغ‌های سرسبز اطراف آن را نظاره کرد، منظره‌ای که تضاد زیبای سبزی باغات و خشونت کویر را به تصویر می‌کشد.
باغ و عمارت اکبریه
در قلب بافت تاریخی شهر، باغ و عمارت اکبریه قرار دارد، اثری ثبت شده در میراث جهانی یونسکو. این باغ، نمونه‌ای درخشان از هنر باغ‌سازی ایرانی است که با طراحی حساب شده، استفاده هوشمندانه از آب قنات و عمارتی دو طبقه و زیبا، بهشتی در دل کویر پدید آورده است. قدم زدن در دل درختان سایه‌دار باغ، شنیدن صدای آب جوی‌ها و تماشای معماری اصیل عمارت، آرامش عمیقی به روح و جان می‌بخشد. امروزه بخشی از این عمارت به موزه باستان‌شناسی و مردم‌شناسی تبدیل شده و گنجینه‌ای از تاریخ و فرهنگ منطقه را در خود جای داده است.
مدرسه شوکتیه بیرجند
برای علاقه‌مندان به علم و تاریخ، مدرسه شوکتیه بیرجند نقطه‌ای درخشان و قابل تأمل است. این مدرسه، پس از دارالفنون تهران و مدرسه رشدیه تبریز، سومین مرکز تحصیلات جدید در ایران به شمار می‌رود و نشان از اهمیت و پیشرو بودن این دیار در عرصه دانش دارد. معماری ساده ولی باوقار این بنا، حال و هوای فضای علمی و فرهنگی گذشته را برای بازدیدکننده زنده می‌کند.
قلعه پایین شهر
زیبایی‌های بیرجند تنها به بناهای تاریخی محدود نمی‌شود. در فاصله‌ای نه چندان دور از شهر، قلعه تاریخی بیرجند یا قلعه پایین شهر قرار دارد. این دژ کهن، که بخش بزرگی از آن بر اثر گذر زمان آسیب دیده، بر بلندای کوهی سنگی بنا شده و از دور همچون تاجی بر سر شهر خودنمایی می‌کند. مسیر صعود به این قلعه و تماشای بقایای آن، همراه با چشماندازهای بی‌نظیرش، برای کوهنوردان و علاقه‌مندان به ماجراجویی بسیار جذاب است.
منطقه شاسکوه
طبیعت پیرامون بیرجند نیز خود دنیایی از شگفتی‌هاست. منطقه شاسکوه در شمال شرق بیرجند، با دشت‌های وسیع و گل‌های شقایق بهاری‌اش، تابلویی رنگارنگ و فراموش‌نشدنی می‌آفریند. از سوی دیگر، روستای خور، با بافت پلکانی و خانه‌های خشتی‌اش، نمونه‌ای بی‌نظیر از معماری همساز با اقلیم است که در دامنه کوه استوار شده و مهمان‌نوازی مردمانش زبانزد است.
بازار سنتی شهروسوغاتی های بیرجند
در پایان سفر به بیرجند، گشتن در بازار سنتی شهر و خرید سوغاتی‌های معروفش مانند زعفران مرغوب، زرشک پلویی، عناب و قالی‌های زیبای دستباف، خاطره این سفر را ماندگارتر می‌کند. بیرجند با تمامی این جلوه‌ها، شهری است که در سکوت و آرامش خود، رازهای زیادی برای گفتن دارد. این شهر نه تنها یک مقصد گردشگری، بلکه کلاسی برای آموختن هنر زندگی در سخت‌ترین شرایط و آفریدن زیبایی در دل خشونت است. سفر به بیرجند، کشف گنجینه‌ای پنهان از تاریخ، فرهنگ و طبیعت ایران زمین است.
