آبشار لاتون در استان گیلان، ۱۵ کیلومتری جنوب شهرستان آستارا، شهر لوندویل روستای کوته کومه جای گرفته‌است. ارتفاع تقریبی آبشار لاتون ۱۰۵ متر است که به لحاظ بلندی، مرتفع‌ترین آبشار ایران به حساب می‌آید.
در مجاورت کوه استوار اسپیناس و در میان جنگلی انبوه با گیاهان سرسبز، درختانی چون آلو، به، گلابی، گردو، فندق و سیب وحشی؛ آبشاری مرتفع و دیدنی جای گرفته است. این آبشار لاتون نام دارد و از فاصله ۵۰۰ متری نیز قابل مشاهده است. این آبشار چهار فصل و زیبا یکی از ۳۰ آبشار بلند جهان است و از بلندترین آبشارهای ایران شناخته می‌شود. ارتفاع آبریز اصلی و فوقانی آبشار لاتون ۱۰۵ متر و عرض آن پنج متر است. همچنین آبریز تحتانی لاتون ۶۵ متر با پهنای ۱۰ متر است و درمجموع ارتفاع آن به ۱۰۷ متر می‌رسد.
آبشار لاتون بلندترین آبشار شمال ایران
آبشار لاتون از دامنه‌های شرق کوه اسپیناس یا اسپینه سرچشمه می‌گیرد و به رودخانه لوندویل که با طول ۱۷ کیلومتر خود نیز از کوه اسپیناس سرچشمه گرفته سرازیر می‌شود و با شیب تندی به‌سمت کوته کومه و لوندویل حرکت می‌کند و در آخر وارد دریای خزر می‌شود. حجم آب این آبشار در فصول مختلف سال متفاوت است؛ ولی در تمام فصول آب دارد.
آبشار لاتون به‌عنوان یک اثر طبیعی و ارزشمند در سال ۱۳۹۸ به شماره ثبت ملی ۶۴۵ که در فهرست میراث طبیعی کشور قرار گرفت.
بهترین فصل سال برای رفتن به آبشار لاتون
آبشار لاتون در دل جنگل‌های استان گیلان واقع شده است. با توجه به شرایط آب‌و‌هوایی این منطقه می‌توان گفت بهترین فصل برای سفر به آبشار لاتون اواخر فصل بهار و تمام طول فصل تابستان است. در این چند ماه هوای آبشار و جنگل لاتون بسیار مطبوع و دل‌انگیز است. خبری از باران‌های شدید و هوای سرد نیست و بنابراین گردشگران می‌توانند گردشی امن و دلپذیر را در این طبیعت تجربه کنند.
اوایل فصل بهار، فصل پاییز و زمستان به دلیل برودت هوا در این منطقه و احتمال بارش باران و برف چندان زمان مناسبی برای سفر به آبشار لاتون نیست. بخصوص که در نزدیکی آبشار نیز پرتگاهی بسیار خطرناک قرار دارد که در روزهای بارانی که زمین لغزنده است، ممکن است برای شما ایجاد خطر کند. اگر در زمینه کوهنوردی و طبیعت‌گردی تجربه بالایی دارید و از تجهیزات و مهارت کافی برخوردار هستید، می‌توانید فصل‌های سرد سال را نیز برای سفر به این منطقه انتخاب کنید و از زیبایی‌های فوق‌العاده آن لذت ببرید. اما به همراه داشتن تجهیزات کافی را به هیچ‌وجه فراموش نکنید.
نحوه دسترسی به آبشار لاتون
１. مسیر استان گیلان: از لوندویل تا آبشار لاتون
２. مسیر استان اردبیل، از روستای سوها تا آبشار لوندویل
گونه‌های گیاهی لاتون
آبشار لاتون در دلِ پوشش‌های گوناگون گیاهی قرار گرفته است؛ چشم که می‌اندازید درختان سرسبز و پر بار آلو و گلابی و گردو و سیب و فندق را می‌بینید که چگونه آبشار لاتون را در آغوش می‌گیرد و جلوه‌ای منحصر به فرد به آن بخشیده است. کم‌تر جایی همچون لاتون تا به این اندازه دلپذیر و دیدنی خواهد بود. می‌توانید هوای خوش و بِکر طبیعت لاتون را در ریه‌هایتان فرو و در فضا رها کنید و جانی تازه بگیرید.
گونه‌های جانوری لاتون
جذابیت‌های آبشار لاتون تنها به پوشش گیاهی‌اش محدود نمی‌شود. این مکان جذاب و دیدنی، همچنین، گونه‌های جانوری استثنایی‌ای هم دارد: گراز، خرس‌های کم‌یاب، جوجه تیغی، گرگ و اسب و گاو. تماشای یکی از مرتفع‌ترین آبشارهای جهان و آبشخور دریای بزرگ خزر نه تنها خالی از لطف نیست بلکه از جمله شانس‌هایی است که کم‌تر گیر کسی می‌آید.
